Distopya

Harry Potter ve Sıradanın Sıradışılığı

Çocuk ve Gençlik Edebiyatında Metinlerarasılık

4. Sayımızda

Sözelti Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Dergimiz’in dördüncü sayısı siz kıymetli okurlarımız için yayımlandı! Bu sayımız 2021 Aralık ve 2022 Ocak ayı olarak karşımıza çıkıyor; böylece hem yılın son sayısı hem de gelecek yılın ilk sayısı olma özelliğini taşıyor. Dördüncü sayımızın dosya konusu “Fantastik ve Distopya” olarak sunuluyor. İçerisinde 6 özgün yazı, 3 makale çevirisi, 1 […]

Kitap Tanıtımları ve Öykü Çevirileri

Almanya’daki Çocuk Kitabı Piyasasında “Fantastik” Türüne Dair Yenilikler: Barbara Rose’dan Das Bücherschloss – Das Geheimnis der magischen Bibliothek (2021)

Momotaro’nun Macerası

Prensesi Kurtarmak İsteyen Ejderha

Alabalık Habercisi

4. SAYI PDF

4. Sayı Özgün Yazılar

Distopya ve Gençlik Edebiyatının Kesişim Kümesindeki Dünya Antilop ve Flurya

Ferhan Öztürk Günümüzün yazarları ve okurları tarafından tercih edilen ve sevilen anlatı türlerinden olan Distopya’nın bu konuma ulaşmasında birçok önemli faktör vardır. Yazarlar açısından distopya henüz olmamış olanın seyrini deneyimleyebilecekleri bir uzam sağlamakla[1] beraber aynı zamanda bugünün dünyasını eleştirebilme imkanı[2] da sunmaktadır. Bu olanakların yanında çoğu zaman edebiyatın kendisinin de alt türleri üzerinden bir öğreticilik […]

Her Şey “Fantastik” Midir? Fantastik Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Türüne Yönelik Tanımlayıcı Yaklaşım

Manuela Volz Fantastik edebiyat türü, çocuk edebiyatındaki en popüler metin türlerinden biridir. Bu tür, fantastik anlatımın temel alındığı sayısız alt türe ve modele sahiptir. Ayrıca fantastik türün terminoloji ve diğer gerçek dışı metin türlerinden ayrılması sorunu söz konusudur, bu nedenle fantastik edebiyatın sınırlarını daha net bir şekilde çizmek ve terimleri netleştirmek için farklı türlere yönelik […]

Ütopya Yukarı, Distopya Aşağı

Sibel Gürsoy “Ütopyalar insanlığa sunulan bir düştür, Distopyalar ise bir karabasandır” Bu yazıda ütopya ve distopya kavramlarının genel çerçevesi çizilerek dijital oyunlardaki örneklendirmeleri üzerinde durulacaktır. Kökeni Yunanca “utopos” olan ve “olmayan yer, yok-ülke” anlamı taşıyan ütopya kelimesi, bahçe, ada ve yabanıl doğa imgeleri ile ifade edilmiş olup aslında yeryüzü cenneti demektir. İdeal toplum fikrinin yazılı […]

Fantastik Türde Şiirsel Bir Hikâye Olan The Gruffalo’nun Sessel Özellikleri Açısından Karşılaştırmalı Bir Çeviri Eleştirisi Denemesi

Fatma Yücel Dinç (İngiliz) Julia Donaldson tarafından yazılan (Alman) Axel Scheffler tarafından resimlenen the Gruffalo, ilk kez 1999 yılında Londra’daki Mcmillan Çocuk Kitapları tarafından yayımlanmıştır. Türkçeye ilk kez 2007 yılında Encore Yayınları’nın tescilli bir markası olan Popcore tarafından Tostoraman olarak çevrilmiştir. Kitabın ön kapağında “Türkçeleştiren: Yıldırım Türker” olarak çevirmene yer verilmiştir. Popcore Yayınları, ilk zamanlar […]

Sinemadan (?) Çeviri Çocuk Romanına Uzanan Dolambaçlı Bir Yolculuk

Büşra Yaman Giriş Tarih boyunca roman-sinema ilişkisinin birbirini besleyerek geliştiği yadsınamaz. Televizyonla birlikte edebiyat eserlerinin sinemaya uyarlanması ve bu uyarlamaların tüm dünyada yaygınlaşması günümüze kadar süregelen popüler bir etkinlik olmuştur. Basitçe ifade edilecek olursa, yazının görüntüye dönüştürülmesi çeviribilimin de ilgilendiği disiplinlerarası bir alanı ifade etmektedir. 1950’lerin sonunda Roman Jakobson (1959/2008: 62), çeviri çalışmaları için çizdiği […]

Roald Dahl’ın Charlie’nin Büyük Cam Asansörü Romanının Türkçe Çevirilerinin Yeniden Çeviri Varsayımı Çerçevesinde Karşılaştırmalı Çözümlemesi

Merve Hatipoğlu Özet Bu çalışma, Britanyalı yazar Roald Dahl’ın çocuk romanlarından Charlie and the Great Glass Elevator (Charlie’nin Büyük Cam Asansörü) kitabının iki Türkçe çevirisini (1991; 2005) “yeniden çeviri varsayımı” çerçevesinde karşılaştırılarak çözümlemektedir. Çözümleme ile ilgili örnekler sunulmadan önce çalışma kapsamında ele alınan bazı alt başlıklarla ilgili bilgi verilecektir. Öncelikle “yeniden çeviri varsayımı” ve yeniden […]

4. Sayı Makale Çevirileri

Distopya

Dr. phil. Jana Mikota Distopyalar, olumsuz ütopyalar veya anti-ütopyalar, Amerikalı yazar Suzanne Collins’in kaleme aldığı Açlık Oyunları adlı roman üçlemesinin yayımlanmasıyla birlikte müthiş bir artış gösterdi. Ancak çocuk ve gençlik edebiyatı araştırmalarının şimdiye kadar bu metinleri incelememiş olması daha da şaşırtıcı bir durum.[1] Açıklama Güncel gençlik edebiyatı distopyaları Huxley, Orwell, Bradbury ve Atwood’un klasik distopyalarına […]

Harry Potter ve Sıradanın Sıradışılığı

Roni Natov Harry Potter kitaplarını seviyorum çünkü onlar gerçek hayat gibi fakat gerçek hayattan daha ilgi çekici. —Melissa Stevens, 14 Harry gerçek bir çocuk gibi. Bir büyücü olmasını saymazsak! —Sarah McKenna, 101 Harry yolculuğuna 11 yaşında başlar ve bu yaş özellikle erkek çocukların, bilhassa İngiltere’de yaşayan erkek çocukların kendilerini yetişkin hayatına hazırlayacak “ciddi” işlerle uğraşmaya […]

Çocuk ve Gençlik Edebiyatında Metinlerarasılık

Dr. Andreas Wicke Metinlerarasılık, metin içinde başka metinlere atıfta bulunulması, gönderme yapılması veya onlardan alıntı yapılması yolu ile metinler arasında oluşan ilişkiyi tanımlar. Metinlerarasılık kuramının ve araştırmasının merkezinde, metinlerin arasında değinilen ortak konu ya da konular vardır. Çocuk ve gençlik edebiyatında 20. yüzyılın sonları ile 21. yüzyılın başlarında metinlerarasılık konusunun öneminin ciddi ölçüde arttığı ortaya […]

4. Sayı Kitap Tanıtımları ve Öykü Çevirileri

Almanya’daki Çocuk Kitabı Piyasasında “Fantastik” Türüne Dair Yenilikler: Barbara Rose’dan Das Bücherschloss – Das Geheimnis der magischen Bibliothek (2021)

Manuela Volz Barbara Rose tarafından kaleme alınan Das Bücherschloss – Das Geheimnis der magischen Bibliothek (Cilt 1) [Kitap Şatosu – Kütüphanenin Büyülü Sırrı] başlıklı yapıt, 2021 yılında Loewe Yayınevi tarafından basılmıştır. Bu kitap 8 yaş ve üstü tüm çocuklar için fantastik bir macera serisinin ilk cildidir. Kitap, babası Profesör Librum (adından anlaşıldığı gibi tam bir […]

Momotaro’nun Macerası

Yüzlerce yıl önce dürüst bir oduncu ve eşi birlikte yaşarmış. Oduncu, güzel bir sabahta çalı çırpı toplamak için budama bıçağını da alıp ormana, eşi de kirli çamaşırları yıkamak için dereye gitmiş. Oduncunun eşi, dereye vardığında akıntıya kapılmış bir şeftali görmüş. Oduncu eve döndüğünde yesin diye şeftaliyi dereden çıkarmış ve eve götürmüş. Eşi ormandan döndüğünde şeftaliyi […]

Prensesi Kurtarmak İsteyen Ejderha

Bir zamanlar dağların ötesindeki bir denizin kıyısında uzanan bir krallık vardı. Bu krallıkta farklı türden ejderhalar uyum ve huzur içinde yaşamaktaydı. Bazıları bu kadar çok farklı ejderha halkının birlikte yaşamasından dolayı zorluklar yaşanacağını düşünüyordu. Örneğin, güneyin ateş ejderhaları, yüksek kuzeyin buz ejderhalarıyla geçinemez ya da kanatsız ve ağır olan taş ejderhalarıyla, neredeyse hiç yere ayak […]

Alabalık Habercisi

Adım sizin için bir şey ifade etmeyecek. Ama benim profesyonel bir dalgıç olduğumu ve bu nedenle sık sık denizde çalıştığımı bilmeniz önemli. Geçen ay, denize pis suları akıtan yaklaşık on metre derinliğinde bir kanalizasyona daldım. Tam da kalın bir beton boruyu sabitlemek üzereydim ki boru aniden bacaklarımın üzerine yuvarlandı. Denizin dibi yumuşak bir çamur tabakasıyla […]