Nüseybe Hilal Zorlu

“Yatılı Okul Edebiyatı” konulu bu sayımız için hazırladığımız çalışmada amacımız, yatılı okulların çocuklarımıza etkisine yönelik tümel bir bakış açısı edinmektir. Yatılı okullarla ve yatılılık kültürü ile ilgili dizi ve filmleri siz değerli okurlarımız için derledik. Görsellik, her zaman biraz daha akılda kalıcı olduğundan film ve diziler, yatılı okul kültürünü anlamak ve anlamlandırmak adına sizler için daha destekleyici olacaktır. Gayemiz, beyaz perde aracılığıyla gözümüzdeki perdeyi kaldırmaktır.

Aşağıda da görüldüğü gibi, “yatılı okul ve çocuk” konulu filmlerin ve dizilerin derlemesinden hareketle bir çocuğun bakış açısından “yatılı okul” kavramını anlamış ve sizlere anlatmış olacağız. Yatılı okullar, çocukların çoğunlukla zorunlu olarak gönderildiği ve çocukların henüz kimlik arayışındayken okuldaki ortama göre olumsuz etkilenebileceği ve bu dönemdeki tecrübelerin ebeveynlik dönemindeki etkilerinin nasıl dışa vurduğunu görebileceğimiz kurumlar olabilmektedir. Türkiye bağlamında düşünecek olursak listenin en başında Hababam Sınıfı’ndan söz edebiliriz. Aşağıda sıralanan birçok filmin serisi bulunmaktadır.

İyi seyirler dileriz…

Hababam Sınıfı (1974)

Rıfat Ilgaz’ın kaleme aldığı romandan filme uyarlanan Hababam Sınıfı, Özel Çamlıca Lisesine yeni atanan müdür muavini ve tarih öğretmeni olan Mahmut Hoca’nın (Kel Mahmut) kopya çeken, okuldan kaçıp maçlara giden, hocalarla sürekli kafa bulan öğrencilerle dolu 6-A Edebiyat sınıfını, nam-ı diğer Hababam Sınıfı’nı ilginç ve ağır ceza yöntemleriyle disiplin altına almaya çalışmasını konu almaktadır.

Bitirimler Sınıfı (1975)

Her gün; afacan öğrenciler, garip öğretmenler, yufka yürekli hademe Zehra Ana ve okulun en popüler öğrencisi Sezer arasında komik olaylar yaşanır. Her hafta sonunu cezalı geçiren Sezer’in, sonunda Cevriye Öğretmen’i okuldan kaçırmasını konu alan “Bitirimler Sınıfı”, aynı zamanda Cevriye Öğretmen’in yerine gelen Selma Öğretmen’in çocuklarla verdiği mücadeleyi de anlatmaktadır.

Ölü Ozanlar Derneği (1989)

1950’lerin Welton Akademisi; ciddi, disiplinli ve akademik çevrede saygınlığı yüksek olan bir okuldur. Okul yönetiminin muhafazakâr ve Ortodoks tavırları, okulu öğrenciler için sıkıcı ve bunaltıcı bir hale getirirken okula yeni atanan İngilizce öğretmeni John Keating sayesinde çoğu şey değişecektir.

Harry Potter (2001)

J.K. Rowling’in kaleme aldığı ölümsüz romanı “Harry Potter” filme aktarılarak bir seri haline gelmiştir. Filmde, Harry’nin aslında karanlık bir büyücü olan Lord Voldemort’un ölümsüz olmayı hedeflemesi, Sihir Bakanlığı olarak bilinen büyücü yöntem kurulunu devirmeyi istemesi ve tüm büyücüleri ve Muggle’ları (büyülü olmayan insanları) boyun eğdirmeye çalışmasına karşı bir hayat mücadelesi vermesini konu almaktadır.

Winx Clup (2004)

Winx Clup, çoğu çocuğun izlediği ve büyülendiği bir çizgi-dizidir. Alfea’daki yatılı peri okulunda okuyan genç perilerin sihirle tanışması ve cadılara karşı olan mücadelesini konu almaktadır. Hikâye, Bloom adlı genç prensesin yıllar sonra hayatının gerçekliği ile yüzleşmesiyle başlar.

Koro (2004)

1949’da, savaş sonrasındaki Fransa’da Clemenet Mathieu’nun erkek öğrencilerin eğitim gördüğü bir yatılı okula öğretmen olarak gelmesini konu alan “Koro”, öğretmenin hepsi birbirinden asi ve farklı çocukların hayata olan bakışını değiştirmeyi amaçlamasını konu edinmektedir. Bunu gerçekleştirmenin en iyi yolunun en iyi yaptığı şey olan müzik olduğunu bilen Clement, öğrencilerinden bir koro kurar.

Her Çocuk Özeldir (2007)

Filmde disleksi olan Ishaan’ın resim öğretmeni sayesinde “normal” dünyaya uyum sağlaması anlatılmaktadır.

Beni Asla Bırakma (2010)

Ruth, Kathy ve Tommy çocukluklarını neredeyse cennetten çıkma bir İngiliz yatılı okulunda geçirir. Erişkinliğe adım attıklarında onlardan gizlenen, kabullenmesi güç bir gerçeklik ile karşı karşıya kalırlar.

Suskunlar (2012)

Kuyudibi Mahallesi’nde büyüyen, kardeş gibi olan Ecevit, Bilal, İbrahim ve Zeki’nin çocukken yaptıkları masum bir hata sonucunda hapse girmelerini ve burada darp edilip tecavüze uğramalarının ardından hayatlarının altüst oluşunu konu alan Suskunlar, Türkiye’de yatılılığı konu alan ve dikkat çeken diziler arasından akıllara kazınmıştır.

Kırgın Çiçekler (2015)

16 yaşında bir genç kız olan Eylül, 11 yaşındayken babasını kaybetmiştir. Küçük bir gecekonduda annesi Mesude, kardeşi Büşra ve üvey babası Kemal ile birlikte yaşamaktadır. Ancak üvey babası Kemal’in bir süredir devam eden sözlü tacizleri evdeki bütün huzuru kaçırmaktadır. Bütün bu baskılardan kaçmak isteyen Eylül, çareyi yetimhaneye sığınmakta bulur.

Yatılı Okul (2018)

Ölü büyükannesinin kişiliğinden giderek daha fazla etkilenen Jacob’un, gizemli bir müdür ve karısı tarafından yönetilen, uyumsuzlar için kurulmuş gözlerden uzak bir yatılı okula gönderilmesini konu alan “Boarding School”, aynı zamanda filmin ana karakteri olan Jacob’un kendini bulmaya çalışırken verdiği mücadeleyi de konu almaktadır.

İntikam Tatlıdır (2020)

Özel bir okuldaki dört kız öğrencinin, gizli ve ayrıntılı bir intikam planı aracılığıyla okul çapındaki bir dizi adaletsizliği açığa çıkarmaya çalışmasını konu alan “İntikam Tatlıdır” dizisi, yatılı okulların günümüzde nasıl bir algı ve yapıya sahip olduğunu gözler önüne

sermektedir.

Alrawabi School for Girls (2021)

Ünlü Alrawabi Kız Okulunda zorbalığa uğramış üç genç kız, uğradıkları zorbalığa karşı misillemede bulunmak için bir hazırlık yapmaktadırlar. Dizi aracılığıyla günümüzde çocukların okulda yaşadıkları zorbalığa dikkat çekilebilir.

Kaynak Metin (Çevrimiçi): https://www.imdb.com/chart/top/ , https://www.netflix.com/browse , https://www.sinefil.com/konu/yatili-okul, 05.12.2022